Czym jest pamięć mięśniowa? Dowiedz się, jak rozwijać zdolności manualne mnemotechniką, stosowaną przez najlepszych sportowców i muzyków. Sprawdź, jak efekt Sieczenowa pomoże Ci w treningu czynności manualnych.
Zapewne w swoim życiu, choćby w szkole, miałeś okazję uczestniczyć w grze drużynowej albo próbowałeś grać na instrumencie. Być może nie łączysz z tym najpiękniejszych wspomnień. Po prostu – część ludzi posiada słabe zdolności manualne i nie ma w tym nic złego. Możesz jednak ćwiczyć i rozwijać swoją inteligencję ruchową. Nie jest to gotowy produkt, który dostaje się wraz z narodzinami. W tym artykule pokażę Ci, jak uczyć się różnych czynności manualnych, jednocześnie rozwijając zdolności ruchowe.
Z drugiej strony, jeżeli zawsze radziłeś sobie w różnych sportach lub łatwo przychodziła Ci nauka gry na instrumentach, to w tym artykule poznasz zestaw reguł, które zdecydowanie przyspieszą Twój rozwój. Poczynając od gry na cymbałkach, kończąc na zaawansowanych układach tanecznych.
Pamięć mięśniowa to nieświadomy rodzaj pamięci, pozwalający wykonywać czynności motoryczne w sposób automatyczny i spontaniczny, bez zastanawiania się nad samym procesem ruchu. W tym momencie przytoczę zabawne przeżycie mojej żony. Otóż kiedyś zapomniała numeru PIN do swojej karty płatniczej i chcąc zapłacić za dostarczone do domu zakupy, wpisała go błędnie trzykrotnie.
Stwierdziła, że zadzwoni do biura obsługi klienta, aby zapytać, czy może zapłacić za zakupy przelewem. Podniosła więc telefon i odblokowała klawiaturę, wpisując numer PIN, który był dokładnie taki sam, jak ten do karty płatniczej. Co więcej, aby odblokować kartę, wykonała również telefon do banku, odblokowując klawiaturę tym samym numerem PIN. Dopiero kilka godzin później uświadomiła sobie, co zrobiła.
Dlaczego nie skojarzyła faktów od razu? Ponieważ PIN do karty płatniczej i telefonu, pamiętała jej podświadomość. Wiedziała bez chwili zastanowienia, jak wystukać go na klawiaturze, bo ta operacja odbywała się na poziomie pamięci mięśniowej. W momencie, gdy zaczęła zbytnio się zastanawiać, zwrotnice
w mózgu przestawiły się i zamiast skorzystać z pamięci motorycznej, próbowała użyć pamięci deklaratywnej, która przechowuje suche fakty. Podobnego efektu doświadczają sportowcy, którzy nie myśląc w ekstremalnych warunkach, dokonują cudów na boisku. Natomiast gdy znajdują się w sytuacji sam na sam z bramkarzem, często strzelają gafę (ponieważ zaczynają zbytnio się zastanawiać).
Jeżeli uczysz się czynności manualnej, którą można podzielić na fragmenty, to Twoim zadaniem jest wyznaczenie interwałów o podobnej długości, np. 30 sekund. Jeśli ruch, który chcesz opanować, jest niepodzielny (np. trik piłką do kosza), to nie martw się i czytaj dalej.
Naucz się pierwszego fragmentu na pamięć, bez zwracania uwagi na poprawną technikę. Chodzi tylko o to, żebyś zapamiętał kolejność wykonywania ruchów. Zrób to samo, jeśli uczysz się czynności motorycznej, która jest niepodzielna – zapamiętaj ruch.
Po zapamiętaniu danej czynności, powtarzaj ją na zmianę – szybko i wolno. Powtarzając szybko, nie zwracaj uwagi na poprawność i szczegóły. Staraj się skupić na szybkości i płynności ruchów. Wykonuj czynność równo, jeśli to ważne w Twojej dziedzinie (np. w tańcu lub podczas gry na instrumencie). Ten sposób wykonywania czynności ma na celu wyeliminowanie zbędnych pauz, lepsze utrwalenie w pamięci oraz wyrobienie szybkości i płynności. Powtarzając wolno, skup się na wykonywaniu każdego ruchu niemal perfekcyjnie. Dzięki takiemu podejściu, opanujesz daną czynność nie tylko szybko i płynnie, ale także z mistrzowską precyzją.
Wielu początkujących muzyków i tancerzy popełnia poważny błąd skupiając się wyłącznie na jak najszybszym opanowaniu utworu lub układu, nie zwracając uwagi na dokładność techniczną. Dlaczego? Odpowiedź jest bardzo prosta: szybciej opanowują więcej utworów i dzięki temu lepiej czują się ze swoimi postępami. Opanowanie czynności manualnej dokładnie, a zarazem szybko i płynnie, pochłania więcej czasu i energii, ale jest warte zachodu.
Część gitarzystów skupia się na poprawności i perfekcjonizmie, ale potem nie radzi sobie z szybkimi utworami. Podobnie jest, jeśli chodzi o naukę władania bronią białą. Szybkość nie przyjdzie sama – trzeba ją oddzielnie szlifować.
Kiedy poczujesz, że jesteś gotów, przejdź do kolejnego fragmentu. Opanuj go zgodnie z tym, czego nauczyłeś się do tej pory. Następnie połącz obydwie części i ćwicz je jako jedną całość. Postępuj tak z każdą kolejną częścią, aż do opanowania całej czynności.
Jeśli o mnie chodzi, to zauważam dużo większy postęp w ćwiczonej przeze mnie dziedzinie, gdy robię jednodniową przerwę. Zaobserwuj, jak taki odpoczynek wpłynie na Ciebie – prawdopodobnie będziesz pozytywnie zaskoczony.
Iwan Sieczenow to rosyjski fizjoterapeuta z XIX wieku. Z jego doświadczeń wynikają ważne wnioski, które wskażą Ci, jak dobrze tańczyć, grać na gitarze i opanować inne czynności motoryczne. Z pierwszego wniosku wynika, że aktywność jednej części ciała wzmaga sprawność drugiej, pracującej bezpośrednio po niej. Co to oznacza? Przykładowo, jeżeli chcesz zwiększyć sprawność swoich rąk, to podczas rozgrzewki możesz skupić się na nogach.
Drugi wniosek traktuje o tym, że odpoczynek czynny usuwa zmęczenie szybciej niż bierny. Oznacza to, że w momencie gdy obciążyłeś daną grupę mięśni, aby szybko i skutecznie ją zregenerować, powinieneś zająć się treningiem innej grupy mięśni (a nie rozłożyć się przed komputerem).
Trzecim – i chyba najważniejszym – wnioskiem jest reguła prawej i lewej strony. Nauczył mnie jej instruktor karate i z powodzeniem korzystałem z niej podczas treningów. Jeżeli jesteś praworęczny, to ćwicząc lewą ręką, zwiększasz umiejętności prawej. Z kolei gdy ćwiczysz prawą ręką, umiejętności lewej nie zmieniają się. Zasada jest analogiczna, jeżeli jesteś leworęczny.
Jeśli uczysz się układu i zależy Ci na tym, aby opanować go do perfekcji, to ćwicz również układ będący lustrzanym odbiciem oryginału. Owszem, ćwiczenie niedominującą stroną ciała jest znacznie trudniejsze, ale korzyści są dużo większe, niż w przypadku ograniczania się wyłącznie do dominującej strony. Dzięki temu, Twoja pamięć mięśniowa szybciej przyswoi dany ruch.
Mam nadzieję, że dowiedziałeś się ode mnie czegoś ciekawego i pożytecznego. Z powodzeniem stosuję w praktyce to, o czym dziś napisałem. W moim przypadku, powyższe reguły działają świetnie. Sądzę, że jeśli je tylko wypróbujesz, to zauważysz różnicę w swoich postępach.